บริหารงานภาครัฐไฟป่าส่วนมากไม่ใช่ภัยธรรมชาติแต่เกิดจากมนุษย์เป็นคนจุดไฟขึ้นมาและมีท่าทีของความรุนแรงเพิ่มขึ้น โดยความเสียหายต่อปีอยู่ที่ 9 ล้านไร่ ซึ่งการเผาชีวมวลนี้สร้างปัญหาหมอกควันให้ประเทศไทย ไฟป่าในไทยส่วนใหญ่เป็นไฟป่าชนิดเลียดดิน ที่กำลังเดินของมนุษย์เร็วกว่าการขยายตัวของไฟแต่การเดินไปที่จุดเพลิงไหม้ต้องใช้พลังและเวลาในการแบกน้ำ
ถึงแม้จะเป็นไฟที่สามารถดับได้ง่ายแต่ความไม่พร้อมจึงไม่สามารถระงับได้ทัน หลังจากภัยพิบัติไฟป่าก็เกิดภูเขาหัวโล้นซึ่งจะเป็นปัญหาในฤดูน้ำหลาก ที่น้ำไหลโดยไม่ผ่านต้นไม้ด้วยอัตราเร่งที่เร็วจึงสร้างความเสียหายทางภัยพิบัติอย่างมาก และเมื่อถึงหน้าแล้งที่ไม่มีต้นไม้โอบอุ้มความชื้นก็จะทำให้มีความแห้งแล้ง เมื่อฤดูไฟมาถึงก็เกิดภัยพิบัติไฟป่าเป็นวงจรซ้ำ ๆ ที่เกิดขึ้นทุกปี สมบัติ บุญงามอนงค์ จึงมีข้อเสนอ การแก้ปัญหาไฟป่า ได้แก่
- เสนอให้นำ โดรน อากาศยานบังคับจากระยะไกล มาใช้ระบุตำแหน่งของไฟป่าที่สามารถเข้าถึงจุดไฟได้อย่างรวดเร็ว และสามารถเห็นรูปร่างรวมไปถึงพฤติกรรมของไฟป่า เพื่อใช้ในการออกแบบวางแผนการระงับไฟป่า เครื่องมือนี้จึงสำคัญเพื่อให้การระงับไฟป่าเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งถ้ารอภาพจากดาวเทียมทุก 12 ชั่วโมงช้าเกินไป
- รถจักรยานยนต์วิบาก ยานพาหนะในการเข้าพื้นที่เนื่องจากการเดินเท้าต้องใช้เวลาและกำลัง พร้อมทั้งพื้นที่ป่ามีความยากลำบากในการเข้าถึง การที่มียานพาหนะจะช่วยให้เข้าระงับเพลิงไหม้ได้เร็วขึ้นและเพิ่มกำลังในการขนส่ง
- การสร้างสถานีน้ำ เสนอให้เพิ่มจุดน้ำไว้ตามจุดต่าง ๆ ที่บรรจุไว้ในแกลลอนเพิ่มความสะดวกในการเคลื่อนย้าย โดยคุณ สมบัติ ได้พูดถึงในสถานการณ์จริงที่ไปช่วยดับไฟป่าว่า “ผมไม่เคยแพ้ไฟใดเลยหากเรามีน้ำ” น้ำจึงเป็นทรัพยากรสำคัญในการช่วยให้การดับไฟนั้นมีประสิทธิภาพ
- ทรัพยากรมนุษย์ในการจัดการปัญหาไฟป่า ไฟจำนวนนึงหากจำนวนคนไม่เพียงพอต่อการดับไฟ ไฟกลุ่มนั้นจะทวีความรุนแรงและความเสียหายจะขยายเป็นวงกว้าง จากพฤติกรรมนี้การดับไฟป่าจึงไม่สามารถดับได้ทันก่อนที่จะเข้าฤดูฝน ทรัพยากรมนุษย์ที่เพียงพอจึงจะช่วยให้การดับไฟได้สัดส่วน จึงเชิญชวนให้กองทัพที่มีกำลังพลเข้ามามีบทบาทสำคัญเป็นแกนนำหลักและสนับสนุนในการดับไฟป่าร่วมกันกับกรมป่าไม้และกรมอุทยาน
ความเห็นจากผู้เกี่ยวข้องกับนโยบาย ภัยพิบัติ แก้ไขปัญหาไฟป่า
อุทัย ฟูวงศ์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลแม่พริก จังหวัดเชียงราย
เห็นด้วยกับการจัดหาทรัพยากร โดรน อากาศยานบังคับ เพื่อจับจุดความร้อนของไฟป่า และเห็นด้วยที่นำกองทัพมาเป็นกำลังสำคัญในการดับไฟป่า ด้วยที่กองทัพมีกำลังพลที่แข็งแรงการฝึกฝนทหารเพื่อดับไฟป่าก็จะเป็นหน่วยงานที่สำคัญในการดับไฟป่าในอนาคต
ภัทรพงษ์ ลีลาภัทร์ รองประธานคณะกรรมมาธิการป้องกันและบรรเทาผลกระทบจากภัยธรรมชาติและสาธารณะภัย
เสนอให้มีการแก้ระเบียบที่ภาครัฐจ่ายค่าตอบแทนให้หน่วยอาสาดับไฟป่าที่ทำได้เพียงการจ่ายในอัตราที่จำกัด 300 บาทซึ่งถือว่าเป็นอัตราที่ต่ำ จึงเสนอให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการดับไฟป่าได้รับค่าตอบแทนที่สมเหตุสมผลต่อวัน และแก้ระเบียบในเรื่องให้ฝ่ายปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถจัดซื้อประกันชีวิตให้คนที่เข้ามาช่วยในการดับไฟป่า ส่วนหลังปฏิบัติการควรมีมาตรการในการตรวจประเมินสุขภาพของจิตอาสาที่มาช่วยดับไฟป่าเพื่อตรวจเช็คผลกระทบที่เกิดขึ้นจากปฏิบัติงาน และยังเสนอให้มีระบบเก็บข้อมูลและประเมินผลปรับจากการประเมินผลจากจุดความร้อน Hot Spot เป็นจุดเผาไหม้ Burn Scar จึงจะสามารถประเมินค่าได้ชัดเจน และเมื่อเกิดจุดความร้อนหรือไฟป่าหน่วยงานไหนจึงจะสามารถเข้าไปควบคุมไฟ
พล.ต. นภัทร ศรีธนโชต เลขาธิการกองอำนวยการรักความมั่นคงภายใน ภาค 3
ยินดีให้ความร่วมมือในการที่จะนำกำลังพลเข้าช่วยบรรเทาทุกข์ของพี่น้องประชาชนเมื่อมีภัย และในปีนี้ก็ได้เตรียมความพร้อมโดยการจัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการแก้ไขปัญหาไฟป่าหมอกควัน ที่กรมทหารราบที่ 7 ซึ่งถ้าฝึกให้ชำนาญร่วมกับทีมดับไฟป่าก็จะสามารถเป็นกำลังหลักในการดับไฟป่าได้ในอนาคต
สมบัติ เพิ่มเติมว่า เข้าใจว่าทหารปกติมีบทบาทในการช่วยดับไฟป่าในทุก ๆ ปี แต่ทำในด้านที่เป็นฝ่ายสนับสนุน ข้อเสนอจึงอยากให้กองทัพมีหน้าที่เทียบเท่ากับกรมที่ดูแลเรื่องของไฟป่า ซึ่งทางกองทัพมีกองกำลังวัยหนุ่มที่มีพละกำลัง รัฐบาลต้องสนับสนุนอุปกรณ์เพื่อพัฒนากองกำลังเหล่านี้เป็นหน่วยดับไฟป่า
ภาคประชาชน
พูดถึงเกี่ยวกับประเทศเพื่อนบ้านว่าจะมีมาตรการป้องกันภัยพิบัติร่วมกันอย่างไร
สมบัติ กล่าวว่า ประเทศเพื่อนบ้านประสบสถานการณ์เดียวกันและหนักกว่า เนื่องจากไม่มีหน่วยดับไฟป่า และเทคโนโลยีดับไฟป่าในไทยก็ค่อนข้างเป็นเรื่องที่ใหม่ เราต้องเป็นผู้นำในการผลักดันเรื่องนี้ในระดับนโยบายและระดับปฏิบัติการ ซึ่งถ้าเราทำได้ก็จะสามารถถ่ายทอดให้แก่ประเทศเพื่อนบ้านได้เช่นกัน
สรุปข้อเสนอนโยบาย
- จัดซื้อ โดรน อากาศยานบังคับจากระยะไกล มาใช้ระบุตำแหน่งของไฟป่า
- จัดซื้อหรือดัดแปลงรถจักรยานยนต์วิบาก เพื่อใช้เป็นยานพาหนะในการเข้าพื้นที่
- สร้างสถานีน้ำ เสนอให้เพิ่มจุดน้ำไว้ตามจุดต่าง ๆ เพื่อการดับไฟที่มีประสิทธิภาพ
- เสนอให้เพิ่มบทบาทของกองทัพในการเป็นกำลังหลักในการดับไฟป่า และเพิ่มทรัพยากรมนุษย์ในการจัดการปัญหาไฟป่า
