มติเห็นชอบ สภาผู้แทนราษฎร “ร่างพระราชบัญญัติ” 4 ฉบับท้องถิ่น ในวันที่ 29 ต.ค 68 ที่ผ่าน ถือว่าเป็นก้าวสำคัญ ในการเปลี่ยนแปลงต่อการเลือกตั้งท้องถิ่นได้สำเร็จ โดยหลังจากนี้จะเสนอต่อ วุฒิสภาพิจารณา ซึ่งคาดว่าจะสามารถทันการจัดเลือกตั้งท้องถิ่นในปี 2569
การเลือกตั้งท้องถิ่นที่จะเกิดขึ้นประกอบด้วย การเลือกสมาชิกสภาและนายกองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) ทั่วประเทศ หลังจากวันที่ 27 พ.ย. 68 สมาชิกสภา อบต.และ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลจะครบวาระ
จากนั้นจะมี การเลือกตั้งสมาชิกสภากรุงเทพมหานคร และผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร และการเลือกตั้งสมาชิกสภาและนายกเมืองพัทยา
การแก้ไข “ร่างพระราชบัญญัติ” 4 ฉบับท้องถิ่น ผลักดันมาจาก “3 พรรคการเมือง” คือ “เพื่อไทย-ประชาชน-ภูมิใจไทย” เพื่อส่งเสริมการแข่งขันและเพิ่มความหลากหลายของผู้สมัครรับเลือกตั้งท้องถิ่น โดยเฉพาะ การแก้เงื่อนไขของผู้มีสิทธิลงสมัครรับเลือกตั้ง “ท้องถิ่น” ปลดล็อก เกณฑ์อายุ-วุฒิการศึกษา และ การจำกัดวาระดำรงตำแหน่ง
ร่างพระราชบัญญัติ” 4 ฉบับท้องถิ่น ประกอบด้วย
ร่าง พ.ร.บ.องค์การบริหารส่วนจังหวัด (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ….
ร่าง พ.ร.บ.สภาตำบล และองค์การบริหารส่วนตำบล (ฉบับที่ ..) พ.ศ.
ร่าง พ.ร.บ.เทศบาล (ฉบับที่ ..) พ.ศ.
ร่าง พ.ร.บ.ระเบียบบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น (ฉบับที่ ..) พ.ศ.
แก้ 4 พ.ร.บ. ท้องถิ่น เปิดทางคนรุ่นใหม่
สำหรับสาระสำคัญของ ร่าง พ.ร.บ.อบจ. ร่าง พ.ร.บ.สภาตำบล และ อบต. และร่าง พ.ร.บ.เทศบาล นั้น ได้แก้ไขในประเด็นที่เกี่ยวเนื่องกับการส่งเสริมการแข่งขันและเพิ่มความหลากหลายของผู้สมัครรับเลือกตั้งท้องถิ่น ซึ่งแก้ไขในประเด็นอายุของผู้มีสิทธิลงสมัครรับเลือกตั้ง และหลักเกณฑ์วาระดำรงตำแหน่ง
พบว่า แก้ไขเพิ่มเติมอายุบุคคลผู้มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็น นายก อบจ. ซึ่งตัดเงื่อนไขที่กฎหมายเดิมกำหนดให้ ต้องมีอายุไม่ต่ำกว่า 35 ปี ลงสมัคร และตัดเงื่อนไขที่ต้องสำเร็จการศึกษาไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีหรือเทียบเท่า หรือ เคยเป็น สจ. สอบจ. ผู้บริหารท้องถิ่น หรือ สมาชิกรัฐสภา ออกไป
ยังเป็นผู้มีคุณสมบัติ และไม่มีลักษณะต้องห้ามตามกฎหมายว่าด้วยการเลือกตั้ง สมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น เท่านั้น
ส่วนแก้ไขหลักเกณฑ์วาระดำรงตำแหน่งของนายก อบจ. ซึ่งแก้ไขให้เหลือเพียง วาระดำรงตำแหน่ง 4 ปี เท่านั้น จากเดิมที่กฎหมายเก่ากำหนดเงื่อนไข ห้ามดำรงตำแหน่งติดต่อกันเกิน 2 วาระ
และ ข้อกำหนดที่ว่า แม้ดำรงตำแหน่งไม่ครบวาระ 4 ปี ให้นับเป็นหนึ่งสมัย และเงื่อนไขที่หากดำรงตำแหน่งครบ 2 วาระแล้ว หากจะกลับมาเป็น ต้องเว้นวรรคเป็นเวลา 4 ปี
ขณะที่ กำหนดคุณสมบัติการศึกษา นายก อบต. ต้องจบการศึกษาไม่ต่ำกว่ามัธยมปลาย หรือเทียบเท่า หรือเคยเป็น สมาชิกสภาตำบล สมาชิกสภาท้องถิ่น หรือสมาชิกรัฐสภา
ส่วนผู้ว่าฯกรุงเทพ นายกเมืองพัทยา หรือผู้บริหารท้องถิ่น หรือคณะผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอื่นที่มีกฎหมายจัดตั้ง ให้เป็นไปตามที่กฎหมายจัดตั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกำหนด
เลิกคำสั่ง คสช.คืนอำนาจบริหารบุคคลให้ท้องถิ่น
ขณะที่ ร่าง พ.ร.บ.ระเบียบบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. นั้น มีสาระ เพื่อยกเลิกคำสั่งหัวหน้ารักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 8/2560 เรื่องการขับเคลื่อนการปฏิรูปการบริหารงานส่วนบุคคลท้องถิ่น ลงวันที่ 21 ก.พ. 2560 เพื่อคืนอำนาจการจัดและสอบแข่งขันเพื่อบรรจุ
และแต่งตั้งบุคคลเข้ารับราชการเป็นข้าราชการท้องถิ่นของ อบจ.ต่าง ๆ หรือหน่วยงานอื่นของรัฐที่คณะกรรมการกลางข้าราชการ อบจ.รับรอง พร้อมกำหนดอำนาจเพิ่มเติมของคณะกรรมการข้าราชการองค์การบริหารส่วนจังหวัด กำหนดให้คณะกรรมการกลางข้าราชการ อบจ. พิจารณาและมีมติให้ข้าราชการ อบจ. นั้นสามารถโอนไปสังกัด อบจ.อื่นได้.
อย่างไรก็ตาม ยังต้องจับตาการแก้ไข ร่างพระราชบัญญัติ” 4 ฉบับท้องถิ่น ว่าจะทันการบังคับใช้ในการเลือกตั้ง อบต. ปี 2569 หรือไม่ เนื่องจากหลังผ่านการพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรแล้ว จากต้องเข้ารับการพิจารณาในวุฒิสภาต่อไป
อ่านเนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
- มหาดไทยปลดล็อกท้องถิ่น มีอำนาจ “ส่งเสริม-สนับสนุนการศึกษา”
- ปฏิรูประบบราชการ ด้วยเทคโนโลยีและการกระจายอำนาจ
- เทียบ 2 ร่างแก้ไข รธน. ประชาชนมีส่วนร่วมไม่เท่ากัน
