สังคม คุณภาพชีวิต
การประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อ 9 ต.ค. 67 อนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงการขออนุญาตและการอนุญาตผลิต นําเข้า ส่งออก จําหน่าย หรือมีไว้ในครอบครอง ซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะสารสกัดจากพืชกัญชาหรือกัญชง พ.ศ. …. ตามที่กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เสนอ
ร่างกฎกระทรวงฯฉบับนี้ เป็นการออกกฎหมายลําดับรองซึ่งออกตามความในประมวลกฎหมายยาเสพติด ที่บัญญัติการขออนุญาตผลิต นําเข้า ส่งออก จําหน่าย หรือมีไว้ในครอบครองซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะสารสกัดจากพืชกัญชาหรือกัญชง รวมไปถึงคุณสมบัติของผู้ขออนุญาต การออกใบอนุญาต การออกใบแทนใบอนุญาต การต่ออายุใบอนุญาต การแก้ไขรายการในใบอนุญาต การให้ผู้รับอนุญาตดําเนินการเพื่อประโยชน์ในการควบคุมกํากับดูแล และการกําหนดอัตราค่าธรรมเนียมการขออนุญาตให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่กําหนดในกฎกระทรวง
ประกอบกับพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ให้ใช้ประมวลกฎหมายยาเสพติด พ.ศ. 2564 บัญญัติให้ยกเลิก พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 และที่แก้ไขเพิ่มเติม และให้บรรดากฎกระทรวงยังคงใช้ได้ต่อไปเท่าที่ไม่ขัดหรือแย้งกับประมวลกฎหมายยาเสพติดหรือจนกว่าจะมีกฎกระทรวงมาใช้บังคับ
สาเหตุของที่มาของร่างกฎกระทรวงฯนี้ เนื่องจากมีการนําสารสกัดจากพืชกัญชาหรือกัญชงที่ปลูก ภายในประเทศ ไปใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ ทางพาณิชย์ หรืออุตสาหกรรมภายในประเทศ และอาจมีการนําไปใช้ในทางที่ผิดซึ่งส่งผลกระทบต่อประชาชนได้ จึงมีความจําเป็นที่จะต้องออกกฎกระทรวงในเรื่องนี้ เพื่อใช้บังคับแทนกฎกระทรวงการขออนุญาตและการอนุญาตผลิต นําเข้า ส่งออก จําหน่าย หรือมีไว้ในครอบครองซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะกัญชง (Hemp) พ.ศ. 2563 และกฎกระทรวงการขออนุญาตและการอนุญาตผลิต นําเข้า ส่งออก จําหน่ายหรือมีไว้ในครอบครอง ซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะกัญชา พ.ศ. 2564 ซึ่งออกตามความในพระราชบัญญัติเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 และที่แก้ไขเพิ่มเติม
ขณะที่ร่างกฎกระทรวงฯนี้ ได้กําหนดหลักเกณฑ์วิธีการ และเงื่อนไขการขออนุญาตและการอนุญาตผลิต นําเข้า ส่งออก จําหน่าย หรือมีไว้ในครอบครอง กําหนดคุณสมบัติของผู้ขออนุญาต การออกใบอนุญาต การออกใบแทน ใบอนุญาต การต่ออายุใบอนุญาต การแก้ไขรายการในใบอนุญาต การดําเนินการของผู้รับอนุญาต เพื่อประโยชน์ในการควบคุมดูแล และการกําหนดอัตราค่าธรรมเนียม ซึ่งยาเสพติดให้โทษ ประเภท 5 เฉพาะสารสกัดจากพืชกัญชาหรือกัญชง เพื่อประโยชน์ในทางการแพทย์ เชิงพาณิชย์ หรืออุตสาหกรรม การวิเคราะห์หรือศึกษาวิจัยทางการแพทย์หรือวิทยาศาสตร์ รวมทั้งเพื่อประโยชน์ของทางราชการในการป้องกันและปราบปรามการกระทําความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด
ทั้งนี้ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ระบุชื่อยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 พ.ศ. 2565 ได้กําหนดยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 ตามประมวลกฎหมายยาเสพติด ได้แก่ สารสกัดจากทุกส่วนของพืชกัญชาหรือกัญชง ยกเว้นสารสกัด ดังต่อไปนี้ ที่ไม่เป็นยาเสพติดในประเภทที่ 5 ประกอบด้วย
- สารสกัดที่มีปริมาณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล (tetrahydrocannabinol, THC) ไม่เกินร้อยละ 0.2 โดยน้ำหนัก เฉพาะที่ได้รับอนุญาตให้สกัดจากพืชกัญชาหรือกัญชงที่ปลูกภายในประเทศ
- สารสกัดจากเมล็ดของกัญชาหรือกัญชง ที่ได้จากการปลูกภายในประเทศ
ในร่างกฎกระทรวงฯนี้ จึงได้เพิ่มนิยาม “สารสกัดจากพืชกัญชาหรือกัญชา” และ “ผลิต” เพื่อให้สอดรับกับประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ระบุชื่อยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 พ.ศ. 2565
ขณะเดียวกัน ร่างกฎกระทรวงฯ ยังได้กําหนดการยื่นคําขออนุญาตให้ยื่นทางอิเล็กทรอนิกส์เป็นหลัก รวมทั้งกําหนดคุณสมบัติ ผู้ขอรับอนุญาต ได้แก่ บุคคลธรรมดา นิติบุคคล วิสาหกิจชุมชน หน่วยงานของรัฐ สภากาชาดไทย สถาบันอุดมศึกษา โดยแยกตามวัตถุประสงค์ในการขออนุญาต เช่น เพื่อประโยชน์ในทางการแพทย์ เชิงพาณิชย์หรืออุตสาหกรรม การวิเคราะห์หรือศึกษาวิจัยทางการแพทย์หรือวิทยาศาสตร์ รวมทั้ง เพื่อประโยชน์ของทางราชการในการป้องกันและปราบปรามการกระทําความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด
สำหรับใบอนุญาตกำหนดให้ใช้ได้ถึงวันที่ 31 ธ.ค.ของปีที่ 3 นับจากปีที่อนุญาต รวมถึงร่างกฎหมายฯนี้ยังได้กําหนดหน้าที่ของผู้รับใบอนุญาต เช่น 1) จัดให้มีการแยกเก็บสารสกัดจากพืชกัญชาหรือกัญชงเป็นส่วนสัดจากยาหรือวัตถุอื่น 2) จัดให้มีการวิเคราะห์หาปริมาณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC) ทุกครั้งที่ผลิต
ขณะที่ค่าธรรมเนียมใบอนุญาต ซึ่งกำหนดให้ไม่เกินอัตราค่าธรรมเนียมที่กําหนดตามประมวลกฎหมายยาเสพติด ซึ่งคณะกรรมการควบคุมยาเสพติดเห็นชอบด้วยแล้ว
ด้านหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้เห็นชอบด้วยกับร่างกฎกระทรวงดังกล่าว โดยกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม สํานักงาน ก.พ.ร. สํานักงานอัยการสูงสุด และสํานักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค มีข้อสังเกตเพิ่มเติมบางประการ เช่น สํานักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคเห็นว่าควรมีการอนุญาตให้ผลิต นําเข้า ส่งออก จําหน่าย หรือมีไว้ ครอบครองซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะสารสกัดจากพืชกัญชาหรือกัญชง เฉพาะกรณีเพื่อใช้ประโยชน์ในทางการแพทย์ และเพื่อประโยชน์ในการวิเคราะห์หรือการศึกษาวิจัยทางการแพทย์ศาสตร์เท่านั้น เนื่องจากเป็นวัตถุประสงค์ที่มีความชัดเจนและเกิดประโยชน์ทางสุขภาพสูงสุด ซึ่งเป็นผลที่คาดหวังและเป็นไปตามวัตถุประสงค์หลักในการอนุญาตให้ใช้สารสกัดจากพืชกัญชา หรือกัญชง
ส่วนสารสกัดกัญชาและกัญชงควรกําหนดให้มีการแสดงรายละเอียดแหล่งที่มาของวัตถุดิบพืชกัญชาหรือกัญชงให้ชัดเจนว่ามีแหล่งที่มาจากแหล่งใด เพื่อเป็นการแสดงแหล่งที่มาของวัตถุดิบและเพื่อให้สามารถตรวจสอบปริมาณสารสกัดให้เป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ระบุชื่อยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 พ.ศ. 2565
ทั้งนี้ ให้ส่งร่างกฎกระทรวงให้กับสํานักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา โดยให้รับความเห็นของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม สํานักงาน ก.พ.ร. สํานักงานอัยการสูงสุด และสํานักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคไปประกอบการพิจารณาด้วย แล้วดําเนินการต่อไปได้
รวมทั้งให้กระทรวงสาธารณสุขรับความเห็นของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม สํานักงานอัยการสูงสุด และสํานักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค ไปพิจารณาดําเนินการต่อไปด้วย
เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
