ชานันท์ ยอดหงษ์

เนื่องในวันสิ่งแวดล้อมไทย 4 ธ.ค. เวียนมาอีกครั้ง แต่การดูแลและปกป้องสิ่งแวดล้อมที่เป็นสมบัติของชาติ กำลังเผชิญกับ "ทางตัน" ด้านหนึ่งภาครัฐต้องการให้ภาคประชาชนช่วยเป็นหูเป็นตาและร่วมกันดูแล แต่อีกด้านหนึ่งกฎหมายของรัฐกลับเปิดทางให้กลุ่มธุรกิจที่สร้างความเสียหายป้อง"ปิดปาก"ชาวบ้าน

กฎหมายขจัดการเลือกปฏิบัติ ร่างขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหาการเลือกปฏิบัติและเยียวยาผู้เสียหาย แต่เพราะเป็นร่างกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการเงินการคลัง ต้องรอนายกรัฐมนตรีลงนามอนุมัติ ก่อนส่งต่อให้สภาฯ พิจารณา หากแต่นายกฯ ยังได้ไม่ลงนาม

Fact-Check Thailand 2026 เป็นโครงการที่เกิดขึ้นเพื่อเสริมทักษะการรู้เท่าทันสื่อ (Media Literacy)  ทั้งการตรวจสอบ วิเคราะห์ แยกแยะข้อมูลข่าวสาร รวมทั้งนโยบายหาเสียง ก่อนตัดสินใจลงคะแนนเสียงในวันเลือกตั้ง

“องค์กรสุขภาวะ” หมายถึง องค์กรที่ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐหรือเอกชนที่มีกระบวนการ สภาพแวดล้อม และวัฒนธรรมที่เอื้อต่อการสร้างสุขภาพที่ดีให้กับบุคลากร ลูกจ้างแรงงาน ไม่ว่าจะร่างกาย จิตใจ สังคม ปัญญา และรวมไปถึงสุขภาวะด้านการเงิน

กฎหมายสร้างเสริมสันติสุข ขณะนี้อยู่ในชั้นการพิจารณาของ กมธ. วุฒิสภา โดยในขั้นตอนนี้มีการเสนอปรับแก้บางมาตรา ซึ่งประเด็นนิรโทษกรรมความผิดมาตรา 112 ยังเป็นอีกประเด็นสำคัญในการขอพิจารณาปรับแก้ไข

ขณะที่ปฏิทินการเมือง เริ่มเข้าใกล้สู่วันยุบสภาฯ และวันเลือกตั้ง หากแต่ กมธ. ร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ กลับมีเหตุให้การพิจารณาล่าช้า จนห่วงกันว่าอาจไม่พิจารณาเสร็จไม่ทันตามเวลาที่กำหนด ทั้งแนวทางกลไกยกร่างรัฐธรรมนูญที่เพิ่มขึ้น และจากกรณีองค์ประชุมไม่ครบ

จากความขัดแย้งทางการเมืองที่ยาวนานกว่า 2 ทศวรรษ มีผู้ถูกดำเนินคดีทางการเมืองเป็นจำนวนมาก 'นิรโทษกรรม' ถูกมองว่าจะเป็นอีกจุดเริ่มต้น ที่จะสามารถคลี่คลายความขัดแย้งทางการเมืองนี้ แต่อีกด้านหนึ่งกลับถูกมองว่านี่อาจจะกลายเป็นชนวนซ้ำเติมความขัดแย้งให้รุนแรงกว่าที่เคยเป็น

การเปิดเผยข้อมูลรัฐสภา และพื้นที่ให้ประชาชนร่วมตรวจสอบและตัดสินใจ เป็นปัจจัยพื้นฐานของการสร้าง "รัฐสภาเปิด" (Open Parliament) ตามที่รัฐสภามุ่งหวัง หากแต่การเปิดข้อมูลรัฐสภากลับลักปิดลักเปิด และสร้างพื้นที่ให้ประชาชนได้ไม่เพียงพอ

รายงานระดับนิติธรรมประเทศที่จัดทำโดย World Justice Project (WJP) ปี 2568 ไทยได้คะแนนรวม 0.50 จากคะแนนเต็ม 1.00 แม้คะแนนเพิ่มขึ้น 1.0% แต่ยังคงอยู่ในระดับต่ำกว่ามาตรฐานโลก นำมาสู่คำถามว่าเหตุใดนิติธรรมในไทยถึงอยู่ในระดับต่ำ และทำอย่างไรสถานการณ์ถึงจะดีขึ้น